Dijken in west-Brabant: dijken langs Volkerak en Markiezaatsmeer
Team Keringen en Vaarwegen
De medewerkers van het team Keringen en Vaarwegen beheren de primaire en regionale keringen binnen ons werkgebied. De veiligheid van de
dijken is hun belangrijkste doel. De kwaliteit van de grasmat speelt hierbij een grote rol. Om een goede kwaliteit van het gras te bereiken,
wordt er gemaaid en vindt beweiding met schapen plaats. Ook besteedt het team veel aandacht aan de aanwezigheid van zeldzame planten en dieren.
Om deze soorten in het veld te herkennen, hebben alle medewerkers de Helicon cursus Land, Milieu en Water (MBO2/3 niveau) gevolgd met speciale
aandacht voor flora en fauna. Daarnaast hebben zij leren werken met de veldgids. In deze gids staat informatie over het leefmilieu van veel
waardevolle en zeldzame soorten. Met deze kennis kunnen zij het beheer ter plekke aanpassen.
Voorbeeld: behoud van Bijenorchis
Na het ontdekken van de zeldzame en beschermde Bijenorchis (Ophrys apifera) op de primaire keringen langs het Volkerak-Zoommeer bij Bergen op
Zoom heeft het team het beheer aangepast. Jaarlijks plaatsen zij bij de orchideeën markeringen zodat de maaimachines in het voorjaar de planten
laten staan. In 2015 hebben op deze dijken werkzaamheden aan de grasmat plaatsgevonden. Dit was noodzakelijk vanwege de toekomstige inzet van
het Volkerak-Zoommeer als grootste waterberging van Nederland. De medewerkers konden dankzij de markeringen de Bijenorchis overal uitgraven en
tijdelijk opslaan. Na afronding van de werkzaamheden zijn de orchideeën weer teruggezet. Dankzij de kennis van flora en fauna van het team
Keringen en Vaarwegen is de groeiplaats van deze zeldzame orchidee niet verdwenen maar juist actief in stand gehouden.
Experienten ten behoeve van optimaal dijkbeheer
Het team Keringen en Vaarwegen voert al jarenlang experimenten uit met het beheer van de dijken om een zo efficiënt mogelijk en tegelijkertijd
natuurvriendelijk dijkbeheer te vinden voor hun dijken. Hierbij wordt maaibeheer vaak gecombineerd met beweiding met schapen. Zo wordt er geëxperimenteerd
met maaien in het voorjaar in combinatie met nabeweiding met schapen in het najaar en met voorbeweiding in het voorjaar in combinatie met maaibeheer in het najaar.
Beide vormen van beheer worden vergeleken met standweidebeheer waarbij de schapen tussen 1 april en 1 oktober op de dijk mogen blijven.
Monitoring van de vegetatieontwikkeling
Bij de beheerexperimenten wordt de vegetatieontwikkeling gevolgd door middel van monitoring door de medewerkers van het waterschap.
In 2001 heeft voor het laatst een volledige monitoring van alle dijken van het Waterschap Brabantse Delta plaatsgevonden. Deze monitoring wordt in 2016 herhaald
om een volledig beeld te krijgen van de vegetatiesamenstelling van alle 51 dijkvakken en van de kwaliteit van de dijkvegetatie.
Daarnaast wordt in 2016 een monitoringprogramma voor de periode 2017-2023 opgesteld.
1 Blauw walstro: Rode Lijst soort
2 Soms massaal aanwezig
3 
4 
5 Gele morgenster
6 Gele morgenster in de regen
7 Icarusblauwtje op Duizendblad
8 
9 Kruisdistel
10 Kattendoorn
11 
12 Bijenorchis: wettelijk beschermd zoals alle orchideeënsoorten
13 
14 
15 Goudhaver, Rode Lijst soort; steeds vaker voorkomend op de dijken
16 Graslathyrus: Rode Lijst soort
17 
18 
19 Soortenrijk dijkgrasland langs Noordlandse Weg bij Bergsche Diep
20 
21 
22 
23 
24 En nog meer Bijenorchis
25 
26 
27 
28 
29 
30 De praktiserende dijkbeheerders
31 
32 
33 Toevallige passant
terug naar boven