Bloemdijken van Nederland

Bloemdijken van Nederland


Dijken in de Ooijpolder: Waalbandijk tussen Millingen en Nijmegen

De meeste dijken in de Ooijpolder ten oosten van Nijmegen zijn na de hoge waterstanden in 1993 en 1995 verbeterd. Bij de dijkverbetering is de oorspronkelijke toplaag van een aantal binnentaluds in depot gezet en na de dijkverbetering teruggezet als nieuwe toplaag op hetzelfde binnentalud. Hierdoor is de samenstelling van de toplaag van deze binnentaluds min of meer gelijk gebleven.

De teruggezette toplaag bevatte zaden, bollen en knollen van de oorspronkelijke dijkvegetatie. Hierdoor zijn de meeste plantensoorten na de dijkverbetering teruggekeerd op de dijken.
Een aantal binnentaluds is bovendien ingezaaid met een kruidenrijk zadenmengsel van de firma Biodivers. Ook dit mengsel heeft ertoe bijgedragen dat met name veel binnentaluds van de dijken in de Ooijpolder nu weer soortenrijk en bloemrijk zijn.

Dijkbeheer door anv De Ploegdriever
Een groot gedeelte van de dijken tussen Millingen en Nijmegen wordt beheerd door agrarische natuurvereniging De Ploegdriever uit Ubbergen. De Ploegdriever streeft door middel van natuurvriendelijk dijkbeheer naar soortenrijke en bloemrijke dijken met veel zeldzamere, Rode Lijst en beschermde plantensoorten. Een bijkomend effect is dat er op de bloemrijke dijken in de Ooijpolder een rijke insectenfauna voorkomt.
Voor meer informatie over De Ploegdriever en het natuurgericht dijkbeheer klik op Natuurvriendelijk dijkbeheer.
Ondanks een natuurgericht beheer is de soortenrijkdom van veel dijken in de Ooijpolder nog relatief laag. Daarom worden er al enkele jaren floraverrijkende maatregelen toegepast.

Floraverrijkende maatregelen in 2016
In het voorjaar van 2016 zijn vijf goed ontwikkelde dijktrajecten van 300 m lengte aangewezen waarvan elk jaar 100 m niet wordt gemaaid bij de eerste maaibeurt in juni. Alle plantensoorten krijgen hier de kans te bloeien en zaden te produceren: het kapitaal voor de toekomst! Het maaisel van een deel van deze dijktrajecten wordt uitgelegd op minder soortenrijke dijktrajecten en enkele ecologische verbindingszones (evz) elders in de Ooijpolder.
In de zomer van 2017 wordt maaisel afkomstig van goed ontwikkelde, soortenrijke en bloemrijke dijktrajecten uitgelegd op minder goed ontwikkelde dijktrajecten elders in de Ooijpolder.

Monitoring van de vegetatieontwikkeling
Sinds 1995 wordt de vegetatieontwikkeling op de dijken in de Ooijpolder gevolgd door middel van monitoring aan de hand van permanente proefvakken van 25 m2. In 2011 heeft de laatste volledige monitoringronde plaatsgevonden.
Daarnaast is vanaf 2011 vlakdekkend het voorkomen van de beschermde, Rode Lijst en overige zeldzamere soorten geïnventariseerd. Een volledige inventarisatie heeft het laatst plaatsgevonden in 2015.

Beschermde, Rode Lijst en overige zeldzamere plantensoorten
In de afgelopen 20 jaar zijn op de dijken in de Ooijpoder 46 min of meer bijzondere plantensoorten aangetroffen. Hiervan zijn er 4 wettelijk beschermd en staan er 17 op de Rode Lijst van bedreigde plantensoorten. De overige soorten worden gerekend tot de uurhokfrequentieklassen 1-6 (uiterst zeldzaam tot vrij algemeen).
Voor de lijst met beschermde, Rode Lijst en overige zeldzamere plantensoorten klik op: beschermde, Rode Lijst en overige zeldzamere plantensoorten.

De dijken in beheer bij agrarische natuurvereniging De Ploegdriever

1   Arno van der Kruis: vanaf de start van De Ploegdriever in 1995 tot 1 juli 2015 coördinator van De Ploegdriever. De huidige coördinator is Bart Willers.


2   De Ploegdriever beheert 46 ha rivierdijk, in opdracht van Waterschap Rivierenland


3   Door middel van maatwerk wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijke soortenrijkdom en natuurwaarde


4   Situatie in 2010


5   


6   


7   


8   


9   


10   


11   


12   


13   


14   


15   Situatie in 2015: sterke toename van Grote centaurie


16   


17   


18   


19   Maatwerk in de vorm van uitgesteld maaibeheer zorgt ervoor dat de planten volop kunnen bloeien en zaden kunnen vormen


20   Hiervoor zijn de meest bloemrijke locaties geselecteerd


21   


22   


23   


24   


25   Een golvende rand zorgt voor een zo lang mogelijke overgang van gemaaid naar niet gemaaid grasland


26   


27   


28   


29   


30   Vrijwel alle plantensoorten krijgen de kans om zaden te vormen: het kapitaal voor de toekomst!


31   Ook in de voortuinen van de huizen onder aan de dijk vindt maatwerk van beheer plaats: intensief of minder intensief beheer


32   Ook van intensief maaibeheer in de vorm van gazonbeheer profiteren sommige plantensoorten zoals de zeldzame Ruige weegbree


33   Naast de dijken in de Ooijpolder beheert De Ploegdriever ook een dijk aan de westkant van Nijmegen, bij de energiecentrale


34   Het zandige en laagproduktieve binnentalud wordt slechts eenmaal per jaar gemaaid terwijl de rest van de dijk tweemaal per jaar wordt gemaaid


35   Tot enkele jaren geleden groeiden hier slechts enkele exemplaren van Rapunzelklokje ...


36   ... anno 2016 staan er honderden te bloeien en het aantal neemt elk jaar nog toe


terug naar boven